بررسی اثرات تنظیم کننده های مختلف رشد بر جوانه زنی و باززایی جنین های غیرجنسی و ثبات ژنتیکی خرما (phoenix dactylifera cv.medjool)

جنین زایی غیرجنسی یکی از رایج ترین و موثرترین روش ها در باززایی نخل خرما در شرایط آزمایشگاهی می باشد. هدف از این تحقیق بررسی اثر تیمارهای مختلف هورمونی بر تولید کالوس های جنین زا، تولید جنین و بلوغ آن ها، جوانه زنی جنین ها و ریشه زایی در رقم مجول نخل خرما می باشد. براساس آزمایشات به این نتیجه رسیدیم که 2,4 –d تنظیم-کننده رشد مناسبی برای تولید کالوس های جنین زا می باشد که مناسب ترین غلظت آن 30 و 50 میلی گرم در لیتر می-باشد و در صورتی که همراه با 3 میلی گرم در لیتر 2ip استفاده شود نتایج بهتری خواهند داشت. به منظور تولید جنین-های غیرجنسی مشخص گردید aba تنظیم کننده رشد مناسبی می باشد و در صورتی که 0/1 میلی گرم از آن در ½ ms مورد استفاده قرار گیرد توانایی تولید تعداد فراوانی جنین را دارد. در صورتی که غلظت سوکروز 2 برابر شود به همان میزان هم تعداد جنین ها افزایش می یابد. همچنین جهت تولید جنین و جوانه زنی جنین ها ¾ ms و ½ ms نسبت به ms کامل نتایج بهتری دارد. جهت جوانه زنی جنین ها، iba مناسب تر از naa می باشد و هر چه غلظت آن کمتر باشد، قدرت جوانه زنی جنین ها افزایش می یابد. در حالی که برای ریشه زایی و افزایش طول گیاهچه naa مناسب تر از iba می باشد و هر چه غلظت آن کمتر باشد نتایج بهتر می شود. مشخص گردید نیترات نقره نقش تحریک کننده ایی در تولید کالوس های جنین زا، تشکیل جنین و بلوغ جنین ها ، جوانه زنی آن ها و افزایش طول گیاهچه و ریشه دارد. این ماده توانایی تولید جنین و جوانه زنی آن ها را در مدت کوتاهی دارد (8 هفته به جای 16 هفته). مناسب ترین غلظت جهت تولید کالوس های جنین زا و تشکیل جنین، 4 میلی گرم در لیتر از این ماده می باشد و در 8 میلی گرم در لیتر بیشترین تعداد جوانه زنی را تولید می کند.. جهت بررسی ثبات ژنتیکی گیاهان کشت بافتی حاصل از روش جنین زایی غیرجنسی، از 8 جفت از آغازگرهای نشانگر ssr استفاده گردید که در هیچ یک از آغازگرها بین گیاه مادری و گیاه کشت بافتی تفاوتی دیده نشد و مشخص گردید روش جنین زایی غیرجنسی و پروتکل استفاده شده، روشی امن و مناسب برای ریزازدیادی رقم مجول نخل خرما می باشد.